Yas ve Matem

Yas, kişinin sevdiği birinin kaybına karşı verdiği tepkileri içeren duygu, düşünce ve davranışlardır. Yaş ve gelişimsel düzeye göre çocukların ölüm kavramını anlaması ve bununla bağlantılı olarak ortaya çıkan yas tepkisi değişmektedir. Yas sürecini etkileyen diğer faktörler ise kişinin ölüm şekli, kaybedilen kişi ile olan ilişkisi, kültürel inancı, ruhsal hastalık varlığı, kayıp sonrası sosyal destek sistemlerinin yeterliliği, çocuğa bakım verenin yas sürecini nasıl yaşadığıdır.

Çocukların ölüm kavramını algılamasıyla ilgili 4 kavram tanımlanmıştır, bu kavramların nasıl anlaşıldığı ve ne düzeyde kabul gördüğü çocuğun ölümü nasıl kavramsallaştırdığını gösterir.

1. Geri dönülmezlik (ölen kişinin geri gelmeyeceği)

2.Son bulma (tüm bedensel işlevlerin ölümle beraber sonra ereceği)

3.Kaçınılmazlık (tüm canlıların bir gün öleceği)

4. Nedensellik (fiziksel ve biyolojik etmenlerin ölüme neden olacağı).

Çocuğa ölümün yaşamsal bir döngü olduğu ve bedensel işlevlerin son bulduğu uygun ve basit bir biçimde anlatılmalıdır. Yani “ölen birinin nefes alamayacağı, yemek yiyemeyeceği, oyun oynayamayacağı, düşünüp hissedemeyeceği” açıklanmalıdır.